Ebru, suyla renklerin buluştuğu, gönlümüzdeki kederlerin bedeninizdeki bir sürede olsa suya değmesiyle huzura erdiğiniz, suyla renklerin dansına katıldığınız büyülü bir dünya. Ebru sanatı günümüzde amatör ve profesyonel anlamda gönüllere taht kurmuş vaziyette saltanatını sürdürmektedir.
Ebru sanatının ne zaman, nerede, nasıl başladığına dair elimizde kesin kayıtlar yer almasa da Ebru, en güzel dönemini Türklerin zamanında geçirmiştir ve yine Türkler tarafından yüceltilmekte, eski teknikler ve yeni denemelerle altın dönemini yaşamakta günümüze bu sanatı taşıyan değerli üstatların öğrencileri tarafından da en güzel ve başarılı eserlerle temsil edilmektedir.
Nedir Ebru sanatı?
Kelime anlamı Farsça ebri (bulut-bulutumsu) Abru (su yüzü) Arapça varak-ul mucezza (damarlı kağıt) Çağatayca ebre anlamına gelen eski cilt kitaplarında yan kağıt hat levhalarında zemin olarak ayrıca devlet belgelerinde ve resmi yazışmalarda zemin olarak(tahrifat girişimini engellemek amacıyla) kullanılmıştır.
XVII.yüzyıl başlarında Almanya ya gönderilen ebru örnekleri sayesinde bu sanat Avrupa ya geçmiş özellikle battal ve taraklı ebrular beğenilmiş ve ebru kağıtlarına Türk kağıdı ve desenleri mermere benzediği için mermer kağıdı anlamına gelen Marbled Paper adını alarak İngiltere, Fransa, İtalya, Almanya da yaygın olarak kullanılmıştır.
Usta çırak ilişkisi içerisinde gelişen, günümüze kadar gelen ebru sanatı bugünde aynı çizgide devam etmekte, kurslarda verilen eğitimden sonrada bu sanata gerçek anlamda gönül veren öğrenciler usta-çırak ilişkisini devam ettirmektedirler. Günümüzde sadece Türkiye de değil dünyanın çeşitli yerlerinde Ebru sanatıyla ilgili seminerler verilmekte, araştırmalar yapılmaktadır. Sanatı günümüze taşıyan Mustafa Düzgünman a kadar bilinen ebru sanatçıları Mehmet Efendi, Şeyh Sadık Efendi, Hazerfan Ethem Efeni, Bekir Efendi, Necmettin Okyay'dır.
Ebruda zemin:
Battal, (gel-git, tarak, bülbül yuvası, şal, somaki) Hatip ebrusu, çiçekli ebrular (lale, karanfil, sümbül, menekşe, gelincik, gül)
Ebru yapımında kullanılan araç ve gereçlerin başlıcaları şunlardır:
Tekne : Genellikle 35x50cm ölçülerinde 3 ila 5cm derinliğinde galvamız, alüminyum, çelik, tahta veya camdan olabilir.
Su: Damıtık sertliği düşük kloru ve kireci az iyi kalitede içme suları kullanılır.
Fırça: Her renk için ayrı fırça gereklidir. At kılı ve gül dalından ebrucunun kendisi tarafından yapılır. Yaslı at kılları tercih edilir.
Kağıt : Emici özelliği olan her türlü kağıt kullanılabilir. Birinci hamur 80-90-100-110gr/m2 ağırlığında olanlar idealdir.
Boyalar: Toprak boyalar geleneksel olarak kullanılmaktadır. Metal oksitler ve pigmenter kullanılır.
Öd : Ebruda en önemli madde. Sığır ya da büyükbaş hayvanlardan elde edilen öddür. Yüzey geriliminde rol oynar, boyaların su yüzeyinde kalmasını sağlar.
Kitre: astragalus(leguminosae) türlerinin gövdesinde meydana gelen bitki zankıdır.